Misdadig, zo zou je het bijna kunnen noemen, erkent Job Bout. ,,Ze pakken je schip af, maar ze betalen niet. Je wordt teruggeworpen: je bent als mens terug bij af.’’
De klappen die de overheid aan voormalige visser Job Bout en zijn zoon Korné geeft, doen hem wankelen. Hun kotter eindigde, onder druk van steeds strengere Europese regels en machtige ngo’s die vergunningen aanvochten én vanwege economische malaise, uiteindelijk bij de sloop. Echter, het beloofde geld ter compensatie komt maar niet.. De lening op de gesloopte boot loopt ondertussen gewoon door en daarnaast eist de bank de betaling van de rente.
Ngo’s
Job maakte gebruik van de saneringsregeling van het Rijk. ,,Het is bepaald geen eigen keuze geweest,’’ vertelt hij op zijn kantoortje in een loods waar hij nu netten breit voor de laatste vissers op de Noordzee.
De Tholenaar schetst het ellende-dossier. Hoe hij jarenlang vocht om het hoofd boven water te houden: na grote investeringen in 2010 in de puls-visserij, waarbij de kotter voor tonnen werd omgebouwd, zat hij steeds vaker in de rechtbank tegenover ngo’s zoals Natuurmonumenten, die de vergunningen aanvochten.
De pulsvisserij die eerst juist aangemoedigd werd, werd in 2019 verboden. ,,Dan moet je terug naar traditionele netten. Toen stortte de wereld voor ons in. De inkomsten vielen compleet weg. Dat was voor ons al een enorme doodsteek.”
Zonder zekerheid
En in de lucht hingen wéér nieuwe regels, waardoor nieuwe investeringen nodig waren in een dure katalysator op het schip. ,,Zonder zekerheid dat we mogen blijven vissen.’’
Daarna kwam de oorlog met Oekraïne, en vloog de olieprijs de lucht in. ,,Wij zagen de toekomst niet meer zitten.’’
Het schip is verwoest in het kader van sanering na de Brexit, gefinancierd vanuit de BAR (Brexit Adjustment Reserve). Er is geen schroef meer van over. De tranen vloeiden bij het afscheid van de geliefde boot. Maar het beloofde geld van het Rijk komt, bizar genoeg, maar niet binnen.
Hartverscheurend
Oud-visser Job Bout noemt het gemis van zijn schip hartverscheurend. Hij is verslagen, want in februari is het gesloopt. ,,En het is nu juni. En ik heb nog steeds geen geld van het ministerie. Onbegrijpelijke ambtelijke molens. Zo gaat het hier… Zo gaat het hiér in Nederland.’’
Fiscaal gunstige voordelen, zoals ooit was voorgespiegeld, zijn er niet. En zijn quota, ooit gekocht voor baar geld, met het oog op de oudedagsvoorziening, werden simpelweg afgepakt door het Rijk. ,,En door het LNV gegeven aan starters, gratis, te gek voor woorden!”
Aan de muur in zijn keukentje, hangt een foto van het geliefde familieschip. Een stoer schip, vereeuwigd op een foto in een lijstje. Sinds 1980 voer de stoere kotter op de Noordzee. Altijd op koers, en stabiel. Een dapper pareltje, waar heel de familie trots op was.
Nu is de sfeer mat. En er is teleurstelling en vooral onbegrip wat de overheid nu weer flikt. Elke dag wordt er op de bankafschriften gekeken, maar het saldo blijft eng: nul.

Lening loopt door
Ondertussen wordt nog wel door de bank aan de deur geklopt, want de lening mét de rente, op het verdwenen schip Johanna Cornelia, loopt bizar genoeg wél door. Geld om die lening af te lossen is er door het onnavolgbare gedraal door het Rijk nog niet. En de rente tikt door, waardoor steeds meer van het saneringsgeld domweg verdampt.
Vijf generaties vissersleven verloren
,,Het is een diepe wond. Nog steeds,’’ zegt Job vervolgens over de verwoesting. Huilend namen ze begin dit jaar afscheid van hun kotter. Zijn lieve moeder van 86, zijn broer en zussen, allemaal kwamen ze nog een keer naar hun vissersboot kijken en raakten ze hun schip nog één keer aan. ,,Onze identiteit is teniet gedaan. Vijf generaties vissersleven gaan verloren. Dat geeft een enorme geestelijke impact. Je ‘bent’ iets. Je stelt iets voor. Je ‘staat’ ergens op de maatschappelijke ladder. En opeens ben je ‘niets’.’’
,,Je voelt je door de overheid in de steek gelaten,’’ zegt hij beslist en schenkt nog een keer koffie in. Met een Zeeuwse bolus erbij als lekkernij.
,,Ik geloof niet meer in de overheid,’’ zegt hij dan beslist. ,,Ik geloof niet meer in de democratie. Het is een koud gevoel.’’
Job Bout blijft aan wal in het Zeeuwse dorpje Tholen. Daar in een loods breit hij, met een boetnaald én engelengeduld, de netten voor de laatste vissers die dapper doorgaan op zee. Voor de vissermannen, die nog net het hoofd boven water kunnen houden met hun garnalenvangst.
Big Brother-wet
,,Alles wat in Brussel wordt bekokstoofd’’, volgt hij ondertussen op de voet: de Europese bokkesprongen en alle nieuwe EU-regels, zoals de nieuwe Europese regel dat vissers hun schip met camera’s moeten volhangen. Dit is voor controle: om toezicht te houden zodat de vissers geen onverkoopbare vis overboord gooien. Dat is immers verboden door de EU.
De camera’s komen overal. ,,Aan de mast, en bij de kajuit… noem maar op.’’
Hij vindt de nieuwe Big Brother-wet te ziek voor woorden. De camera’s moeten daarbij ook nog eens uit eigen zak worden aangeschaft. Het verplichte abonnement, waarmee de beelden per satelliet naar een meldkamer vol ambtenaren kunnen worden gezonden, zijn voor eigen rekening.
Loerende ambtenaren
Elke zucht, élke beweging van de nu nog overgebleven vissermannen op zee, kan op de wal worden waargenomen. Ambtenaren die in de meldkamer loeren naar de boten, op zoek naar misstanden.
,,Hoe zou jij het vinden als je 24 uur per dag door de overheid wordt bespied? Deze regels worden verzonnen door idioten. Ze vertrouwen je niet. Zo blijven ze constant druk op je uitoefenen. Ze zijn slordig met uitbetalen van het geld, waar je recht op hebt. En ze houden je met hun camera’s in de gaten. Dit is China 2.0. Dit is minachting. Dit is criminaliseren.’’
Bep Mobee Vd velden
22 februari 2023 in 19:26
Ook zo gestoorde
Hoogerbeets
22 februari 2023 in 22:49
Wat een clown. Er is geen munitie meer. Gaat hij het zelf maken?
Johanna
26 februari 2023 in 19:05
En zo gaan we nog even door . Knallen maar niet overleg afdwingen
Cornelis
6 april 2023 in 13:48
Toch erg dat een onbenul als Hoekstra de mogelijkheid heeft om nog meer dood en ellende te veroorzaken. Als hij zo graag munitie geeft moet ie t zelf ook maar naar t front brengen. Mogelijk kan de rest van t kabinet helpen dragen. Als de Russen dan een beetje hun best doen …