Het kabinet zet volgens Haagse bronnen het omstreden wetsvoorstel door waarmee gemeenten gedwongen kunnen worden asielzoekers op te vangen. In de Eerste Kamer heeft Rutte-IV nog geen meerderheid voor de plannen, en verkiezingswinnaar BBB is tegen de inzet van dwang door het Rijk.

Het kabinet negeert naar verwachting van VVD-ingewijden de belangrijkste onderdelen van de stevige kritiek op het plan van de Raad van State (RvS). “De voorgestelde procedure is onnodig complex en roept indringende vragen op of deze wel uitvoerbaar is.”

RvS: Polariserende wet

Het adviescollege legt uit: “De complexiteit zit in het feit dat gemeenten aan de ene kant opvangplaatsen bij de minister kunnen aanbieden en daarbij een bonus kunnen ontvangen en aan de andere kant, op een later moment, binnen de provincie met elkaar moeten afstemmen welke gemeenten de overige opvangplaatsen gaan realiseren. Dat leidt tot onduidelijkheid over de precieze taakstelling. De verdelingsprocedure en de ingebouwde financiële prikkels hebben bovendien een competitief element in zich en dragen niet bij aan de solidariteit tussen gemeenten die de regering op het oog heeft.”

Verdeel en heers als tactiek, dat heeft tot nu toe verwoestend uitgepakt voor het draagvlak voor de asielopvang, en dan vooral in gemeenten waar al jaren een asielzoekerscentrum (azc) is. Dat stipt onder meer een betrokken lokaal bestuurder (VVD) aan die zich zorgen maakt over de gevolgen. “Het kabinet denkt: als er een quotum is, dan hoeven wij het land niet meer in om het uit te leggen, dan staat het op papier.” Maar hoe het dan verder moet, wanneer een gemeente weigert aan de aanwijzing van de staatssecretaris van vreemdelingenzaken te voldoen, dat is onduidelijk. “Staat een VVD-wethouder die niet wil, omdat Rutte dit aan zijn partij beloofd heeft, dan straks bij de Raad van State een rechtszaak uit te voeren tegen partijgenoot Eric van der Burg?”

Veiligelanders

Deze VVD-bewindsman onderhandelt al sinds zijn aantreden aan de lopende band over nieuwe opvanglocaties, maar er is geen houden aan door de aanhoudend hoge instroom, in Ter Apel melden zich wekelijks 700 nieuwkomers. Hierdoor is de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) overbelast, en lukt het ook niet om overlast gevende asielzoekers uit veilige landen effectief snel uit te zetten. Dit probleem speelt in alle landen in onze regio, maar hier extra zwaar.

Een oplossing is nog niet in zicht, behalve dan een decreet met een asieleis van het kabinet. Hoe dat per gemeente gaat uitpakken, wordt door de beleidsmakers voor de vuist weg berekend door een quotum op basis van het inwonertal: voor elke tienduizend inwoners krijg je 18 asielzoekers. Dat was het begingetal, aldus een tipgever, de teller staat nu op 25, maar 30 wordt achter de schermen ook al genoemd.

Indicatie aantal asielzoekers per gemeente

Op deze kaart kan je zien wat dit voor jouw gemeente zou betekenen. Dit betreft een indicatie.*

 

Zie je geen kaart? Klik dan hier

 

*Ook al zit je in het kabinet: je kan hier geen rechten aan ontlenen.

Aan alle kanten regent het klachten over de kap van kerngezonde bomen. Gevreesd wordt dat de groene reuzen opgestookt worden in biomassacentrales. Want massa is kassa, maar de overheden ontkennen. Zorgen zijn er ook over het verdwijnen van bomen,  in het licht van het klimaat. In Bergen aan Zee verdwijnt zelfs een heel bos.

,,Wie verzint dit?’’ Elisabeth van Heiningen, lid van het historisch platform in Dordrecht, lag er ’s nachts wakker van. Grote statige populieren aan de Laan der VN in haar stad gingen tijdens kap in rook op. De aanblik ging door merg en been. ,,Ik zei tegen mijn man dat ik hier absoluut een paar foto’s van ging maken. Dit is vreselijk. Wat voor lieden bedenken dit?”

Vergroenen door te kappen

Ook de Dordtse bomenridders, een groep die bomen beschermt, zijn overdonderd. Ze reageren boos: ,,Ambtenaren vertellen ons dat tot deze kap al jaren geleden is besloten, op basis van een ‘definitief ontwerp’ voor ‘upgrading’ van de entree van de stad. Waar verder geen mens van weet. Opnieuw wordt ons een prachtig plan voorgeschoteld tot vergroening van die entree van de stad, maar daarvoor moeten dan wel eerst vrijwel alle bestaande bomen sneuvelen. Vergroenen door te kappen? U leest het echt.’’

Wegkwijnen

Van Heiningen was afgelopen week op de been om op beeld vast te leggen hoe robuuste bomen werden omgelegd in opdracht van de gemeente. De gigantische bergen afgezaagde takken wegkwijnend. Rijke stammen versplinterd. ,,Groene sloopzucht’’, zei ze aangedaan.

Maar de Dordtse Bomenridders én Van Heiningen zijn momenteel zeker niet de enige in Nederland die zwaar schrikken van de grootschalige kap: vanuit het hele land slaken mensen op Twitter momenteel noodkreten nu er problemen zijn met het klimaat en ze met afgrijzen juist waarnemen hoe kerngezonde bomen grootschalig worden neergehaald. Het speelt In Leiden, Woudrichem en in Pijnacker. Ook vanuit Groningen zijn er klachten over teveel robuuste bomen die in de bloei van hun leven geveld zijn.

Biomassa

Het primaire doel zou volgens de overheden beslist niet zijn, om het hout op te stoken in de Nederlandse biomassacentrales. Maar critici zijn wantrouwig. Volgens hen heeft het wel degelijk alles te maken met de biomassawaanzin en zijn het smoesjes van de overheid.

Het kappen van hout is volgens een anonieme bron, werkzaam in de branche van biomassacentrales, een lucratief verdienmodel. Snoeihout wordt versnipperd en opgestookt. ,,Het speelt in Nederland, maar ook in België én in Italië. Waar ze complete bossen aan het leegroven zijn. Overal zie je stapels gekapt hout. Dit is geen toeval. Snoeihout is groene stroom. Het is een inkomstenbron. Hout levert geld op. Ze zijn krankjorum.’’

Eyecatcher

Gemeente Dordrecht laat echter weten dat de  oude populieren langs de Laan der VN zijn geveld omdat de entree tot de stad rommelig oogt, en dringend verbeterd moet worden. De laatste mijl naar het centrum moet op die plek een betere eyecatcher worden.

De stammen zijn inderdaad opgestookt. ,,Er wordt bij zo’n kap wel gekeken naar manieren van hergebruik. Maar het ging hier om populierenhout. Dat is qua soort niet ideaal om er bijvoorbeeld bankjes van te maken. Omdat het wat zachter hout is. Het hout is daarom door de aannemer opgeruimd. Hij heeft het versnipperd en afgevoerd naar de biomassacentrale waar het gebruikt wordt om groene stroom van te maken,’’ aldus een woordvoerder van de gemeente Dordrecht.

En er komt ander groen voor terug. ,,Maar dát zijn kleine jonge bomen”, zegt Elisabeth van Heiningen spottend. ,,We hadden gezonde gróte bomen.’’

Verkapte redenen

De kapzucht komt notabene in een tijdperk waarop het vanwege klimaatverandering volgens de deskundigen alle hens aan dek is met bomen. Die kunnen immers met hun schaduw verkoeling geven op snikhete dagen.

Ze zijn bovendien een waardevolle bron van biodiversiteit, waar insecten, vogels en vleermuizen hun veilige habitat vinden. En het zijn de groene longen van de aarde.

Maar bomen zijn gewoon op grote schaal de klos. Het regent deze weken klachten op Twitter:

,,333 Bomen kappen voor rotonde bij Lammerschansweg en twee oude bomen weg bij de Ananas, omdat het fietspad geen bochtje mag krijgen”, luidt de zware kritiek op de gemeente Leiden.

In Den Haag sloegen bomenridders alarm over de kap van ruim 300 bomen. Een man met de nickname ’Drs. Buitenhof’ tweet dat hij het afgelopen jaar gewoon te vaak omgehakte stammen zag in het Haagsche Bos, de Bosjes van Pex, Meijendel, Clingendael en Landgoed Oosterbeek. ,,Voor de biomassa-hobby”, denkt hij.

‘Gooise Vrouwen voor Bomen’ voeren ondertussen actie tegen de massale kap van 4000 gezonde bomen in het Naarderbos die moeten wijken vanwege de aanleg van een geluidswal met zonnepanelen. ,,Dit wordt een ramp voor de natuur’’, aldus raadslid Paul Blom van de Partij voor de Dieren (PvdD) van de gemeente Utrechtse Heuvelrug.

Noord-Holland

En het kan nog gekker: maar liefst 13.000 dennen, een compleet bos, zal versplinterd gaan worden  in het Noord-Hollandse duinreservaat bij Bergen aan Zee. Vele hectare bos moet verdwijnen, maar volgens de provincie Noord-Holland heeft de aanslag op het bos niks met biomassa te maken. Zij wil gewóón het authentieke landschap terug. Zoals het óóit was: met duinen waar zand kan stuiven. Dan zullen de temperaturen overigens, zo zonder schaduw, op snikhete klimaatdagen niet te harden zijn.

,,Aan de Noord-Hollandse kust staan de bomen in de uitverkoop om grijs stuifduin te creëren’’, schreef BBB.  Die stelt in haar programma voor om de kap-plannen van de provincie te vernietigen. ,,Dat geeft hoop’’, aldus voorzitter Kees de Bakker van de Duinstichting, die strijdt voor behoud van de 13.000 dennen. Hij vindt de kap volkomen onnodig. ,,Deze dennen kunnen wel 400 jaar oud worden. Maar hiér gunnen ze hen het leven niet.”

Nu bieden de bomen verkoeling aan. ,,En ze zijn een huis voor zeldzame roofvogels als de wespendief, waarvoor de provincie Gelderland een windmolenpark op de Veluwe wél aanpaste.”

De stichting hield vorige week nog een picknickprotest. En ze dient een bezwaarschrift in, tegen de bomenkapvergunning die de gemeente Bergen op 24 februari heeft verstrekt.

‘Vliegtuigbommen’

Ook elders in het land gaan populieren, essen, wilgen en noem maar op, naar de ratsmodee. Neem de Alblasserwaard, ook wel aangeprezen als de mooiste polder van Nederland: rond de N214 grijpt de provincie Zuid-Holland momenteel stevig in, waarbij maar liefst 159 kerngezonde bomen met kettingzagen worden neergehaald.

Indrukwekkende robuuste stammen en kruinen zijn al afgevoerd. Langs de route is de verwoesting soms zelfs schokkend. Ook struiken zijn gewoon ruw aangetast.

Maar de ‘slachting’ van het groen heeft niks te maken met het voeden van biomassacentrales, bezweert het Provinciehuis, maar alles met veiligheid: ,,Er is een kapvergunning afgegeven voor het vellen van 159 bomen. De reden is een onderzoek naar niet ontplofte vliegtuigbommen’’, weet de woordvoerder.

Tweede Kamerlid Wybren van Haga legt zich niet neer bij de weigering van minister Kuipers (Volksgezondheid, Welzijn en Sport) om audio-opnames openbaar te maken van de vergaderingen van het Outbreak Management Team tijdens de coronapandemie.

Tijdens het archiveren van de documenten over de gezondheidscrisis bleek dat bij het RIVM deze geluidsopnames nog op de servers stonden. Die waren eigenlijk alleen bedoeld voor de notulist. De afspraak met de deskundigen in het OMT was dat ze daarna vernietigd zouden worden. Nu dat niet is gebeurd, proberen Kamerleden uit de oppositie deze boven water te krijgen, ook Pieter Omtzigt en Fleur Agema (PVV) zetten zich hier al voor in.

Volgens Kuipers komt met openbaarmaking in het geding, dat het OMT in alle vrijheid van gedachten moet kunnen wisselen om tot adviezen te komen. Een zaak van staatsbelang, vindt de minister zelfs, hierdoor kan hij zich ook verzetten tegen het grondwettelijke recht dat Kamerleden hebben op toegang tot alle overheidsinformatie.

Hij schrijft aan Van Haga: “Het risico bestaat dat bij het verstrekken van de audiobestanden de vrije gedachtenvorming binnen het OMT niet meer mogelijk is en daarmee bestaat ook het risico dat in de toekomst bij een eventuele volgende pandemie geen gedragen advies tot stand komt. Daarom kan ik de audiobestanden niet met uw Kamer delen.” Dit heeft volgens hem ook te maken met de bescherming van de persoonlijke levenssfeer van de OMT-leden.

Kamerleden zijn evenwel meer nieuwsgierig naar iets anders: zijn de adviezen van het OMT, tegen alle afspraken in, tot stand gekomen of aangepast op aangeven vanuit Haagse ministeries? Al in de zomer van 2020 beklaagden OMT-leden zich hierover in De Volkskrant. Dit was nog voordat de ambtelijke discussies over het invoeren van de avondklok op gang kwamen. Die was van meet af aan omstreden, pas achteraf kwam uit dat de ingrijpende vrijheidsbeperking ook nog eens niets had opgeleverd. In de academische literatuur was dat al te voorzien, al voor invoering ervan.

Van Haga ziet nu dat Kuipers niet onderbouwt wat precies het bezwaar is tegen openbaarmaking. In een Kamerdebat wil hij daarom steun bij collega’s vinden om per motie het kabinet op te roepen de tapes alsnog openbaar te maken. De BVNL-driemansfractie: “Het kabinet traineert de evaluatie van deze crisis aan alle kanten. Wob-verzoeken worden tergend langzaam behandeld en de helft van de informatie wordt alsnog niet verstrekt. Het ene na het andere smoesje komt voorbij om geen data te hoeven leveren, of echte transparantie onmogelijk te maken. De wet wordt omzeild zonder dat daarvoor een sluitende argumentatie wordt gegeven. Het is volstrekt absurd dat een minister gewoon zegt ‘ik weiger’ als een Kamerlid gebruik maakt van zijn recht op informatie. Ik vind het bedroevend en vooral ook beschamend dat het nodig is, maar ik zie inmiddels geen andere weg meer dan naar de rechter te stappen. Maar dat het zover heeft moeten komen in onze parlementaire democratie vind ik wel een dieptepunt.”

Kuipers hoeft als hij de Kamer toestemming geeft, de audiobestanden niet vrij te geven voor het grote publiek. Hij heeft verschillende opties om de documenten vertrouwelijk te houden. Alleen leden van de Tweede Kamer kunnen dan luisteren. Tot een definitief besluit is genomen, worden de opnames in ieder geval bewaard, aldus de minister.