Economie

Groninger gasveld gaat open voor heel Europa

Avatar foto

op

Groninger gasveld gaat open voor heel Europa
Deel dit nieuws
Foto: ANP

Dat leest u natuurlijk nog nergens, maar uiterlijk in november zal het een feit zijn. Indepen sprak met enkele experts op gasgebied en kan niets anders concluderen. Alleen de politiek zit in z’n maag met een erfenis: het compleet negeren van de Groningse bevolking. Sommigen zijn al 10 jaar verwikkeld in een strijd met de overheid om aardbevingsschade vergoed te krijgen.

Heel simpel gesteld zijn er maar enkele plekken waar het aardgas vandaan kan komen: Nederland, Denemarken, Engeland en Noorwegen en, oh ja, Rusland. Er lopen verschillende pijpleidingen door Europa die landen voorzien van aardgas uit Rusland. Duitsland is voor 90% afhankelijk van het aardgas uit Rusland.


Rob Jetten kan heel stoer zeggen dat hij de gasvoorraden op peil gaat brengen, maar in hetzelfde geschrift staat ook dat er leververplichtingen zijn naar andere landen. En in echte force majeure, als Rusland de gaskraan helemaal dichtdraait, zal Duitsland onze gasvoorraden contractueel leegtrekken en dan wordt het een hele koude winter voor de Nederlanders en uiteindelijk ook de rest van Europa. De enig mogelijke optie die dan nog overblijft is de gasvelden in Groningen te openen voor de eigen bevolking en de rest van Europa. Alles hangt af van de EU en de Russen. De EU doet er alles aan om de Russen tot het uiterste te tergen. Oekraïne mag plots bij de EU, hartelijk ondersteund met geitenpaadje- en inlegvelletjes-expert Rutte. Het NAVO-lidmaatschap van Finland en Zweden is ook geen probleem meer. En iedere week sturen we meer wapens naar Oekraïne zodat deze postzegel op de landkaart de oorlog zogenaamd kan winnen van het grote en machtige Rusland.

Ondertussen hebben heldere lichten ons opgehangen aan het peperdure LNG (vloeibaar gas) uit Amerika. Biden zal van zijn stoel vallen van het lachen bij zoveel naïviteit van een land met één van de grootste Europese aardgasbellen onder de grond. LNG (liquid natural gas) wordt op de wereldmarkt verhandeld en is daardoor onderhevig aan speculatie en sentiment. Energiestrategen hebben zicht op de prijsontwikkeling van LNG tot 31 december 2027. De huidige hoge energieprijzen zijn niet alleen voor de komende maanden hoog, maar zullen tot zeker 2025 hoog tot extreem hoog zijn. Tarieven die niemand kan volhouden, particulieren niet, maar bedrijven ook niet.

In het verleden handelde de Nederlandse overheid in het aardgas uit Groningen. Zo kon het gebeuren dat Italië onder druk van de Navo een aardgasprijs had die vér onder die van de burgers van Nederland lag om te voorkomen dat de Italianen Russisch aardgas zouden inkopen. Ook Duitsland kocht tegen zeer lucratieve prijzen Nederlands aardgas in. Mocht het ‘nieuwe’ Groningse aardgas via de beurs gaan lopen, dan is de uitkomst wel weer voorspelbaar: Nederlanders betalen de hoofdprijs en de rest van Europa plukt de vruchten via allerhande constructies van de Nederlandse overheid. Op dit moment heeft de Nederlandse burger de hoogste gastarieven van Europa, en dat is al ongekend.

Er is slechts één optie om Nederland en de Nederlanders uit de energiecrisis te halen: Groningen weer openen voor gaswinning en de Groningers ruimhartig compenseren voor eventuele aardbevingsschade, exact zoals de mijnschadedienst dat in het verleden ook deed in Limburg. Daarnaast zal de handel in LNG van de beurs gehaald moeten worden om speculatie door beurshandelaren te voorkomen. Het ‘extra’ Groninger gas zal eveneens niet via de beurs moeten lopen en zal ontkoppeld moeten worden van de olieprijs. Alleen dan komen ‘we’ als Nederlanders uit de energiecrisis. En wil de Nederlandse overheid dan toch een zakcentje bijverdienen, dan verhandelen ze de overschotten die buiten de eigen behoefte vallen via de beurs. De marktwerking op de Nederlandse gasmarkt is op dit moment catastrofaal voor de Nederlandse bevolking en industrie, en er is in Den Haag nog geen enkel lichtpuntje zichtbaar dat het tij gaat keren. Ze zitten op hun handen, verdienen er grof aan samen met gashandelaren, en laten het verder escaleren. Waarom de Nederlandse overheid dat doet zou u zich wellicht ook eens kunnen afvragen?

Verder Lezen

6 Comments

  1. Realist

    18 augustus 2022 in 13:35

    ‘ieter Omtzigt wil dat het kabinet antwoorden geeft over enkele bijzonder belangrijke vragen over de energiesituatie in ons land. Zo is het hem opgevallen dat men in België slechts 1,60 euro betaalt voor een kuub gas. Bij ons is dat 3,00 euro. Maar nu komt het: de Belgen gebruiken uit Nederland geïmporteerd gas.’

    https://www.dagelijksestandaard.nl/politiek/pieter-omtzigt-eist-uitleg-van-kabinet-in-belgie-kost-kuub-gas-160-euro-bij-ons-300-euro-hoe-kan-dat

  2. Groninger

    18 augustus 2022 in 16:12

    Als Groninger:

    In compensatie kan ik niet wonen! De huidige versterkering is gebaseerd op de kraan dicht doen en loopt nog tot eind 2028. Ga je die kraan opendraaien zul je het hele versterkingsgebeuren opnieuw moeten gaan doen en ben je jaren en jaren verder voor het een beetje veiliger is.
    Ook jullie hebben niet het recht om de veiligheid van Groningers op het spel te zetten voor je eigen financiele voordeel d.m.v een lagere gasprijs. een gasprijs die niet zal dalen door meer te winnen in Groningen, dat geld verdwijnt gewoon in de zakken van Shell en Exxon.

    Al die zogenaamde experts zijn voornamelijk oud medewerkers en aandeelhouders van de fossiele industrie, houd op met dit soort lui met belangen steeds een podium te bieden.

    Finally, lees dit voor je iets gaat roepen over de gaswinning: https://valheru.org/blogs/maatschappelijk/2022/08/11/gaswinning

    • Willem

      19 augustus 2022 in 19:19

      Vervelend voor jou groninger, maar moet heel nederland dan maar krom liggen en financieel kapot gaan? Kom eens met een betere oplossing voor alle inwoners

      • Wim Blanken

        24 augustus 2022 in 16:42

        Uw prijs gaat niet omlaag doordat er meer Gas zou worden gewonnen in Groningen. Kom met een betere vraag voordat wij oplossingen moeten verzinnen voor u. Daarnaast is extra gaswinning in Groningen best wel bespreekbaar ergens rond 2040 wanneer de woningen voldoende zijn versterkt om zowel de huidige als een verhoogde winning te doorstaan.

  3. P.kruisman

    21 augustus 2022 in 09:42

    Ook groninger,
    Deze energie crisis is ook net als groningen een groot schandalig voorbeeld overheidsfalen.
    Dat wij hier op een enorm gasveld zitten maar toch de hoogste energie prijzen hebben van heel europa.
    Heb zelf ons huis vanaf 2015 tot 2019 ieder jaar fors moeten verbouwen om de schade te herstellen en heb in de winter door 8 weken zonder verwarming gezeten met 2 kindjes van toen 2 en 4 jaar oud doordat de nam alles stil heeft gezet tijdens de verbouwing.

    Maar de overheid heeft tientallen jaren de gevaren bewust verzwegen en gedaan alsof ze niks wisten om hun eigen bodemloze zakken te vullen.

    En tot op de dag van vandaag is het nog heel vaak niet netjes en ruimhartig vergoed/opgelost.
    Nee daar en tegen hebben ze nu juist bewust verdeeldheid gecreeërd door bv bij jan nummer 10 wel te vergoeden en bij de buurman piet van nr 12 niks te vergoeden.

    De gaskraan moet open helaas want dit is een onhoudbare gebeuren aan het worden.
    En als hier niks aan wordt gedaan gaan alle Nederlandse burgers hier nog jaren last van krijgen.gedwongen verkopen woningen.tekorten voedselbank en nog vele ander maatschappelijke problemen.
    Maar op voorwaarden dat alle schade op een ruimhartige eerlijke manier vergoed wordt zonder enige discussie.versterkingen of nieuwbouw voor meest risicovolle woningen binnen max 2 jaar klaar en niet eerst hun eigen overheids gebouwen en alle groningers die langer dan 3 jaar in Groningen wonen laten mee profiteren van de opbrengst groningerveld voor een x percentage per jaar.En per ingang oktober forse belasting verlichting energie en brandstof.

    Maar dat het helaas open moet komen we niet onderuit ook als groninger moet je wel realistisch blijven

  4. Wim Blanken

    24 augustus 2022 in 16:44

    De kraan kan juridisch niet open voordat wij in Groningen hiertoe voldoende versterkt zijn. Als wetten niet meer gelden in ons land kun je wel ophouden….

    En het klopt dat schadevergoeding een gotspe is. Lees vooral ook eens:

    https://sway.office.com/QaumEFlJTIS8eGoX?

Laat een reactie achter

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Economie

Nederlandse democratie en maatschappij zijn wankel; tijd voor een buitenparlementaire beweging?

Avatar foto

Gepubliceerd

op

Nederlandse democratie en maatschappij zijn wankel; tijd voor een buitenparlementaire beweging?
Foto: ANP

Breed en goed geïnformeerde burgers zijn een belangrijk onderdeel van de democratie. Maar de democratie wankelt. Door de mediaconcentratie ontstaat een verschraling van het media-aanbod en is er steeds minder pluriformiteit. Het ‘nieuws’ wordt steeds vaker ingefluisterd door woordvoerders en spindoctors van politici, hoge ambtenaren en bestuurders van de grote internationale bedrijven, corporates’. Netwerken ontaarden in netwerkcorruptie. We krijgen daardoor steeds vaker eenzijdige, onvolledige of zelfs onjuiste informatie voorgeschoteld. Veel mensen durven niet langer hun mening te verkondigen en zijn bang voor hun baan en/of reputatie als ze dat wel doen. We voelen ons niet gehoord en ervaren een steeds grotere afstand tot onze volksvertegenwoordigers. Wat moet anders?

 

Globalisering lijkt te hebben gewonnen

Nederland is onderdeel geworden van een mondiale transitie naar een wereldwijd gemodelleerde samenleving, aangestuurd door de VN, ngo’s als het WEF en de Bilderberg Conferentie, de EU, centrale banken, hoge ambtenaren die het overheidsgezag misbruiken en corporates (Big Tech, Big Data, Big Pharma en Big Food).

We hebben in Nederland te maken met meerdere crises: van stikstof tot toeslagenaffaire, van toenemende migratie tot onbetaalbare huizen en een ongekende inflatie. De gemene deler achter elke crisis is een gebrek aan goed leiderschap, zowel in de Nederlandse als Europese politiek. Technologie en data geven steeds meer macht aan niet democratisch gekozen ‘machthebbers’ (bij zowel de overheid als bij corporates) waardoor Nederland zijn soevereiniteit verliest.

Het mkb, de haperende motor van Nederland

Het mkb wordt in hoog tempo opgekocht door internationaal opererende multinationals, vooral van Amerikaanse origine. Volgens het Bureau of Economic Analysis (BEA), was Nederland de op één na grootste bestemming voor bedrijfsinvesteringen vanuit de VS. De VS investeerde in 2021 maar liefst 885 miljard dollar (!) in Nederlandse bedrijven, ongeveer 13,6 procent van alle buitenlandse investeringen vanuit de VS.

De macht van centrale banken (met name de FED en de ECB) tezamen met die van multinationals neemt toe, terwijl de motor van de Nederlandse economie, het mkb, steeds kleiner wordt door al die overnames. Het belang van Nederlandse ondernemers en ondernemingen staat steeds minder centraal.

Het mkb, waaronder talloze mooie familiebedrijven, verschafte begin deze eeuw 70 procent van de werkgelegenheid in Nederland. Bovendien is het mkb lokaal en regionaal georiënteerd en veel minder afhankelijk van globalisering. Dat mooie Nederlandse mkb is onder de regeringen Rutte fors gekrompen naar slechts 39 procent, aldus pagina 10 van de studie A new look at how corporations impact the economy and households van het McKinsey Global Institute.

Van de hele EU, heeft ons land het mkb het snelst afgebroken (zie onderstaande grafiek), met alle gevolgen van dien, voor onder andere belastingopbrengsten. Die zijn hierdoor gedaald. Immers die Amerikaanse multinationals halen omzet en winst naar hun Amerikaanse hoofdkantoren en betalen er hier geen vennootschapsbelasting over. Dat gemis mogen Nederlandse burgers gaan compenseren!

De EU regeert ons land in toenemende mate

Nationale regeringen krijgen sinds 2011 jaarlijkse instructies vanuit de Europese Commissie over bijvoorbeeld de inrichting van hun begroting, waar wel of niet nationale subsidies aan uitgegeven kunnen worden, hoe de werkgelegenheid gestuurd moet worden en waar sociale wetgeving aangescherpt dient te worden.

Om dit te kunnen doen is ‘Het Europees Semester’ in het leven geroepen. Dat is een jaarlijks terugkerend beleidsproces om het economisch, budgettair, werkgelegenheids- en sociaal beleid in de EU te coördineren. De aanleiding voor dit systeem was volgens de Europese Commissie de economische crisis van 2008. Die crisis zou bewijzen dat individuele regeringen van lidstaten onvoldoende kennis van zaken hebben om zo’n crisis af te wenden waardoor er op Europees niveau geregeerd moet worden.

Zoals bekend, wordt iedere crisis, ook de coronacrisis, door de EU aangegrepen om de macht over de lidstaten te vergroten.

Er is een website waarop alle individuele beoordelingen van jaarplannen van lidstaten door de Europese Commissie terug te vinden zijn sinds 2011. Daaruit blijkt de kritiek van ‘Brussel’ op het amateurisme dat regeringen van soevereinde lidstaten aan de dag zouden leggen.

Nederlandse democratie fors uitgehold

Er zijn meerdere studies van het Montesquieu Instituut die aantonen dat ons parlement niet meer voldoende en frequent genoeg geïnformeerd is om zijn controlerende taken goed uit te kunnen oefenen. Dat gebeurde vooral tijdens kabinet-Rutte I, II, III en IV. Een niet geïnformeerde Tweede Kamer is als een niet geïnformeerde raad van commissarissen van een bedrijf: het kan zijn functie niet meer uitoefenen.

Het gerenommeerde Clingendael Instituut bracht studies uit waaruit blijkt dat er een groeiende kloof tussen randstedelijke elites en een steeds groter deel van de bevolking ontstaat dat wordt uitgesloten van deelname aan de politieke besluitvorming.

Dat kan je jezelf toch niet voorstellen? Nederland dat afglijdt richting een dictatuur?

De Nederlandse bevolking en het mkb zijn nu aan zet; wat willen jullie van Indepen horen?

Indepen is van mening dat de samenleving weer het heft in eigen handen moet nemen in plaats van volgzaam de geopolitieke agenda van de EU uit te voeren. Hoe doen we dat?

Hoe zien jullie de toekomst? Wat moet er veranderen? En vooral: Welke informatie missen jullie in de media? Waarover zou je meer willen weten? Wij hebben jullie input nodig om nog betere verhalen te schrijven en nog meer impact te hebben op positieve veranderingen in ons land.

Laat van je horen als Nederlander, ondernemer, mkb-er, zzp-er. Laat ons weten wat je bezighoudt en waar je altijd al van hebt willen weten hoe het nou echt in elkaar zit!

Is een buitenparlementaire beweging, waarin kritische burgers en ondernemers constructief aan een gezond Nederland werken, een oplossing? We willen jullie, onze lezers, graag horen. We zien je reactie onder dit artikel graag tegemoet!

 

 

 

 

Verder Lezen

Economie

Grote oorzaak groeiende armoede: rentebeleid FED en ECB

Avatar foto

Gepubliceerd

op

Grote oorzaak groeiende armoede: rentebeleid FED en ECB
Foto: ANP

De financiële pers staat er weer bol van; voorgenomen renteverlagingen door ECB en FED in 2024. Er komen echter steeds meer boeken en studies uit over de ongewenste effecten van het astronomische bijdrukken van geld en jarenlang nul procent rente op vermogen. Op korte termijn hebben geld bijdrukken en een rente van nul procent positieve effecten voor de economie gehad. Op lange(re) termijn hebben deze een rampzalige invloed op de productiviteit, economie en kloof tussen arm en rijk, dan wel de ontwikkeling van armoede. Alleen centrale banken hebben de mogelijkheid om deze twee monetaire middelen te activeren. De twee grootste daarvan, FED en ECB, worden in dit artikel belicht.

 FED: bedenker van Quantitative Easing (QE)

De Amerikaanse centrale bank, de FED, heeft de Amerikaanse economie volledig gebroken, aldus het in 2022 verschenen boek ‘The Lords of Easy Money’ van New York Times journalist Christopher Leonard. In dat boek legt Leonard stap voor stap uit hoe de FED vanaf de financiële crisis van 2008 begon met het redden van banken om daarna over te gaan op goedkope kredietvoorzieningen middels steeds lagere rentes. Vervolgens besloot het om geld bij te gaan drukken toen die lagere rentes onvoldoende bleken om de economie weer aan te slingeren.

Daarna ontstond er een gewenningseffect van dat geld bijdrukken en werd het steeds makkelijker en frequenter toegepast tot het ultieme moment dat voormalig president Trump besloot om voor honderden miljarden ‘helicoptergeld’ uit te delen tijdens de coronacrisis. Dit geld had de Amerikaanse regering niet en dus moest de FED dit bij laten drukken.

Opvolger Biden had de smaak te pakken van deze ‘easy money’ strategie toen hij besloot om voor honderden miljarden uit te gaan geven aan de ‘Inflation Reduction Act’, een wet die formeel de inflatie in de VS moet beteugelen door 369 miljard dollar vrij te maken voor subsidies in klimaatbestendige energie-, landbouw-, lucht- en watertechnologie. Geld dat de Amerikaanse overheid ook niet heeft en dus (net als Trump destijds) moet lenen van de FED die het bij heeft gedrukt.

Lenen gebeurt hoofdzakelijk in de vorm van staatsobligaties die door de FED worden opgekocht middels dollars die er ‘vers’ en uit het niets bijgedrukt zijn door diezelfde FED. Bestaande dollars worden daardoor minder waard; verwatering van de waarde met inflatie als gevolg.

In zijn boek betoogt Leonard dat het tempo van nieuw gecreëerd geld door de FED volledig uit de hand is gelopen met als gevolg een onhoudbare Amerikaanse staatsschuld in 2023. Rente en aflossingen kunnen niet meer door belastingopbrengsten worden voldaan, alleen door nog door de rente weer te verlagen, wat de FED nu dus van plan is dit jaar. Daar gaat de burger weer voor opdraaien.

De Amerikaanse staatsschuld liep van 63 procent van het bruto nationaal product (bnp) in 2007 tot meer dan het dubbele, 130 procent van het bnp in 2022. Zie onderstaande grafiek van het Amerikaanse bureau voor statistiek.

Als de Amerikaanse staatsschuld zo astronomisch is opgelopen in de laatste jaren door leningen bij de FED, moet dat ook op de balans van de FED terug te zien zijn. Dat zien we in onderstaande grafiek terug van 1 biljoen dollar aan leningen op de balans in 2007, naar 9 biljoen (!!) dollar in 2022. Zie:

Wat hebben FED en ECB met elkaar te maken?

Het is een bekend gegeven dat het bestuur van de EU tot een volgzame discipel van de Amerikaanse regering is verworden. Iets vergelijkbaars geldt voor de ECB. Die heeft zich sinds haar oprichting in 1999 een trouw volgeling van de FED getoond, aldus deze studie van Stephen Cecchetti, professor in Global Finance.

Volgzaamheid van de ECB is ook af te leiden uit de wijze waarop deze de FED is gaan volgen qua externe communicatiestijl, houden van persconferenties en het verlagen of verhogen van de basisrente. Ongeveer een jaar nadat de FED hierin een eerste stap zette, volgde de ECB. Dat is zover doorgeslagen dat hun monetair beleid vrijwel parallel aan elkaar is gaan lopen, aldus Cecchetti.

Beide centrale banken hebben duizenden miljarden bijgedrukt sinds de financiële crisis van 2007-2008. Deze gelijke ontwikkeling zie je ook bij de ECB terug:

 

Maar wat betekent dit allemaal in simpele termen voor onze portemonnee?

Het gecombineerde monetaire beleid van FED en ECB, waarin de rente naar nul procent ging en er ongelimiteerd geld bijgedrukt werd, heeft de kloof tussen arm en rijk onvoorstelbaar vergroot, aldus het boek van Christopher Leonard. De armen werden armer en de rijken werden rijker.

Hoe werkt dat?

Door de jarenlange rente van nul procent werd het geld minder waard. Je spaarrekening bracht in 2020 procenten minder op dan in 2000 of 2005. Dat scheelde je passief inkomen en kon aardig oplopen als je over spaargeld beschikte.

Hieronder de effecten van ECB beleid op spaarrentes

Tegelijkertijd werden er voor honderden miljarden aan euro’s bijgedrukt waardoor de bestaande hoeveelheid euro’s steeds minder waard werd. Die lagere waarde van de euro heeft zich anno 2023/2024 vertaald in fors hogere inflatie (geldontwaarding) waardoor alles duurder werd, vooral brandstof en voedingsmiddelen.

Dat zag je vooral keihard terug in 2022:

Waar de gemiddelde Europeaan dus fors moest betalen voor het monetaire (wan-)beleid van de ECB (door lagere rente op spaargeld en hogere prijzen voor producten en huur van woningen) hadden de vermogenden veel profijt van datzelfde beleid.

Huizenbezitters zagen de waarde en prijzen van hun bezit vervijfvoudigen in de afgelopen 30 jaar en bijna verdubbeld in de afgelopen 10 jaar, aldus Business Insider.

Als het om aandelen gaat, ziet het verhaal er nog extremer uit dan de huizenmarkt. Bezitters van deze klasse aan vermogen zagen, vooral door al het bijdrukken van geld, hun gemiddelde waarde met meer dan 200 procent (!!) toenemen tussen 2009 en 2021, aldus wederom Business Insider.

In ‘the Lords of Easy Money’ wordt verwezen naar notulen van FED-vergaderingen waaruit blijkt dat de FED zich goed bewust was van deze neveneffecten van het QE- (quantitative easing) en rentebeleid op de groeiende maatschappelijke ongelijkheid. Toch werd er tot en met 2022 voor gekozen om dit beleid voort te zetten en daarmee vooral de superrijken te steunen. Dat is bij de ECB niet anders geweest.

In oktober 2023 kondigde de FED aan om weer renteverlagingen te overwegen. De ECB volgde in december 2023. Door die renteverlagingen gaan de (toch al miserabele) spaarrentes weer omlaag, de huizenprijzen, de huren en inflatie verder omhoog en gaan de waardes van aandelen weer stijgen. Gevolg: de ‘gewone’ man in de straat, zowel in de VS als in ons land, worden in nog diepere armoede gedrukt.

Telkens als we denken dat ‘de elite eindelijk aan het kortste eind trekt, komt deze weer terug en vaak via die centrale banken ECB en FED.

Conclusie: We moeten van de ECB af en zo snel mogelijk weer terug naar een eigen centrale bank met nationaal mandaat. De afhankelijkheid van de VS en diens centrale bank heeft de Nederlandse en Europese economie alleen maar geschaad sinds de kredietcrisis van 2007-2008.

 

Verder Lezen

Economie

Staat ons een gitzwart scenario te wachten voor 2024?

Avatar foto

Gepubliceerd

op

Staat ons een gitzwart scenario te wachten voor 2024?
Foto: ANP

Zo tegen het einde van een jaar worden voorspellingen voor het volgende jaar opgemaakt. 2024 Heeft daarbij alles in zich om voor vele verrassingen te zorgen, alhoewel die niet allemaal even prettig zullen zijn. Op 2 november nam ik deel aan een digitaal seminar dat jaarlijks door The Economist Intelligence Unit (EIU) wordt georganiseerd. Daarin kwam een aantal voor de hand liggende drama’s voor het jaar 2024 voorbij, maar ook een aantal die ik niet had kunnen bedenken. Dit artikel gaat over beide groepen; de voor de hand liggende scenario’s en de scenario’s die afhankelijk zijn van keuzes die nog gemaakt moeten worden. Een ding is zeker; 2024 wordt een uiterst ingrijpend jaar. Meer nog dan 2020 of 2023, alhoewel de zaadjes voor 2024 met name in deze jaren gepland zijn.

Voor de hand liggende ontwikkeling nr. 1: veel meer faillissementen in 2024

De rente is aanzienlijk verhoogd om de inflatie af te remmen. Dat heeft zich vooral vertaald in hogere kapitaalslasten voor bedrijven (hogere rentes op bedrijfskredieten) en voor consumenten hogere hypotheeklasten.

In de jaren 2010 – 2022 hebben veel zwak presterende bedrijven geld kunnen lenen tegen extreem lage rentekosten. Als die ‘zombiebedrijven’ hun bedrijfskredieten moeten verlengen, lopen ze tegen rentekosten aan die 3 tot 4 keer hoger liggen dan ze gewend waren in de afgelopen 10+ jaren. Bij gelijkblijvende, of dalende winstgevendheid, zijn die hogere rentelasten niet op te brengen en gaan deze bedrijven failliet.

In de VS hebben ze al uitgerekend  om hoeveel bedrijven het ongeveer gaat; 10 procent van alle bedrijven aldaar. De meeste daarvan zullen failliet gaan in 2024 bij een renteverhoging als gevolg van een nieuwe kredietovereenkomst. Voor de EU, noch voor Nederland zijn dergelijke cijfers beschikbaar, iets waar de ECB wel eens aandacht aan mag besteden.

Voor de hand liggende ontwikkeling nr. 2: meer werkloosheid in 2024

Een logisch gevolg van meer faillissementen is meer werkloosheid in het volgende jaar. De enige partij die tot op heden daar iets over durfde te zeggen is de researchafdeling van ABN-AMRO. Deze stelt dat de werkloosheid in 2024 langzaam oploopt naar 4 procent vanaf de huidige 3,6 procent. Dat gebeurt volgens het Centraal Planbureau vooral in de marktsector. Overheidsbanen blijven qua aantal dus stabiel in 2024, maar banen in het bedrijfsleven nemen af, vooral in de maakindustrie; daar vallen volgend jaar de hardste klappen, aldus het CBS.

Voor de hand liggende ontwikkeling nr. 3: effecten op de woningmarkt

Mondiaal gezien zullen de prijzen van huizen in 2024 dalen als gevolg van de hogere hypotheekrentes. In de VS zijn de huizenprijzen in de loop van 2023 gemiddeld met 8 procent gedaald. Voor ons land geldt volgens het CBS een daling van 3,5 procent. Maar wat gaat er in 2024 gebeuren? Daar verschillen de meningen over. In de VS, Australië en Canada, wordt met een verdere daling gerekend als gevolg van gestegen hypotheekrente. In ons land verwachten de Rabobank en ABN-AMRO dat de huizenprijzen in 2024 weer gaan stijgen met 2,4 procent, ondanks de fors hogere hypotheekrente. Dat zou komen omdat de vraag in Nederland nog steeds extreem het aanbod overtreft. Die vraag overtreft het aanbod omdat er (als gevolg van EU-stikstofwetgeving) minder nieuwe huizen in Nederland bijgebouwd mogen worden. Daarnaast omdat de vraag naar woningen vanuit asielzoekers is geëxplodeerd in 2023, zo is te lezen in het Parool van juli dit jaar. Immigratie is volgens Hugo de Jonge de grootste oorzaak van het woningtekort.

Voor de hand liggende ontwikkeling nr. 4: nog veel meer immigratie

Het aantal asielzoekers dat in 2024 naar westerse landen vertrekt, zal nog aanzienlijk toenemen ten opzichte van 2023, zo verwacht de Economist. De redenen daarvoor zijn de steeds verder uit de hand lopende conflicten in de wereld in combinatie met droogte en overstromingen, dan een paar jaar geleden werden verwacht.

Zowel de langdurige strijd tussen Oekraïne en Rusland, als die tussen Israël en Palestina, zorgt voor een forse toename aan vluchtelingen. President Netanyahu heeft er al bij de EU op aangedrongen dat Spanje en Griekenland mogelijk Palestijnse vluchtelingen uit Gaza kunnen opnemen. Droogte en overstromingen doen vooral veel Afrikanen naar Europa trekken.

Gevolgen van een agressieve groene transitie: inflatie en handelsoorlog

De kosten van de door de EU geplande Groene Transitie zullen in 2024 verder oplopen met hogere prijzen voor Europese producten als gevolg. Dat zal niet alleen de inflatie voor Europese burgers verder aanwakkeren, maar ook tot een handelsoorlog met China en de VS kunnen leiden. De verwachting is dat de invoerrechten op producten uit China en de VS aanzienlijk worden verhoogd om te voorkomen dat Europeanen de veel duurdere Europese producten links laten liggen.

Mogelijk een verdere daling van de waarde van de Euro met inflatie als gevolg

De renteverhogingen van de Amerikaanse FED hebben een sterkere dollar als gevolg gehad. Meer rente op een munt betekent immers een hoger rendement op die munt. De ECB heeft het niet aangedurfd om de rente naar een met de VS vergelijkbaar niveau op te trekken, vooral om de zwakkere economieën in de Eurozone (zoals Italië) te sparen. Daardoor heeft de euro aan waarde verloren ten opzichte van de dollar en zijn aankopen van producten van buiten de EU, vooral olie en gas, duurder geworden. Die trend zal zich in 2024 voortzetten nu de ECB-rente op 4,5 procent zal blijven en die van de FED op 5,5 procent.

Weer een extreem droge en hete zomer in 2024: voedselschaarste en hogere inflatie

Volgens de Economist gaat de opwarming van de aarde veel harder dan een paar jaren geleden werd verwacht. Gevolg: extremere zomers waardoor de landbouw, energieproducenten en de mijnbouw het meeste te lijden hebben waardoor de prijzen in deze sectoren zullen blijven stijgen in 2024.

Niet financiële ontwikkelingen met forse maatschappelijke gevolgen.

Het strategische team van de Economist houdt voor 2024 ook nog rekening met de volgende waarschijnlijkheden voor 2024:

  • Toegenomen mondiale maatschappelijke onrust als gevolg van niet beheersen wereldwijde conflicten
  • Forse toename van het aantal werkstakingen en arbeidsonrust wereldwijd omdat de loonontwikkelingen te weinig meegaan met de verder stijgende inflatie
  • Mogelijke escalatie tussen de VS en China inzake Taiwan
  • Verdere daling van de Chinese economie door versneld wegtrekken van westerse productiebedrijven uit dat land (re-shoring). Als gevolg daarvan een mogelijke exportbeperking of rem op de levering van zonnepanelen en windmolens aan het Westen waardoor de Groene Transitie vertraging oploopt.
  • Benoeming van Trump als nieuwe president van de VS waardoor het Parijse Klimaatakkoord (2015) wederom door de VS opgezegd wordt, invoerheffingen op producten uit de EU worden verhoogd en de VS steun aan Oekraïne onmiddellijk wordt opgezegd.
  • Explosie van de olieprijs door aanhoudend conflict Israël – Palestina, met grotere inflatie als gevolg.
  • De verdere ontwikkeling van AI dat gevolgen zal hebben op de mondiale werkgelegenheid en het grootschalig verspreiden van des- en misinformatie, vooral rond de vele verkiezingen in 2024.

Kortom: de verwachtingen voor 2024 zijn gitzwart volgens de strategen van The Economist. Wat dit allemaal mogelijk betekent voor de portemonnee van de Nederlander, is voor een later bericht dat in de loop van december zal verschijnen.

Verder Lezen

Recent

Coronaherstelfonds is symptomatisch voor disfunctioneren van de EU Coronaherstelfonds is symptomatisch voor disfunctioneren van de EU
Column11 uur geleden

Coronaherstelfonds is symptomatisch voor disfunctioneren van de EU

Terwijl Nederland zucht onder de nasleep van de coronacrisis en de economische klap die vooral kleine ondernemers en het midden-...

Nederlandse media muisstil over corona-onthullingen in Duitsland Nederlandse media muisstil over corona-onthullingen in Duitsland
Opinie1 dag geleden

Nederlandse media muisstil over corona-onthullingen in Duitsland

Het was te verwachten… terwijl in de Duitstalige landen ‘RKI-Files’ trending is, inmiddels alle ‘gerespecteerde’ kranten en televisiekanalen erover berichten,...

De huidige overheidscommunicatie is maatschappelijk destructief De huidige overheidscommunicatie is maatschappelijk destructief
Column1 dag geleden

De huidige overheidscommunicatie is maatschappelijk destructief

Het mogelijk aantreden van een bijzonder parlementair kabinet, waarbij het machtsaccent verschuift naar de Tweede Kamer, biedt een uitgelezen kans...

Wat de Oekraïense bevolking offert om bij de EU en NAVO te komen Wat de Oekraïense bevolking offert om bij de EU en NAVO te komen
Buitenland2 dagen geleden

Wat de Oekraïense bevolking offert om bij de EU en NAVO te komen

Oekraïne wil graag zo snel mogelijk lid worden van de NAVO en de EU. Om dat proces te versnellen is...

Duitsland ontwaakt uit corona-nachtmerrie Duitsland ontwaakt uit corona-nachtmerrie
Gezondheid3 dagen geleden

Duitsland ontwaakt uit corona-nachtmerrie

In Duitsland is een opmerkelijke ontwaking gaande. De diepe wonden die corona heeft veroorzaakt in de samenleving begint de media...

In naam van klimaatverandering wordt ontbossing juist versneld In naam van klimaatverandering wordt ontbossing juist versneld
Klimaat3 dagen geleden

In naam van klimaatverandering wordt ontbossing juist versneld

Grote kolencentrales willen overstappen op houtpellets omdat kolen per 2030 verboden worden. De Tweede Kamer debatteerde er deze maand over....

Rutte: een misdaad kan pas bepaald worden als bekend is wie de dader is Rutte: een misdaad kan pas bepaald worden als bekend is wie de dader is
Politiek5 dagen geleden

Rutte: een misdaad kan pas bepaald worden als bekend is wie de dader is

Is dit Ruttiaans, Cruyffiaans of de uitspraak van iemand die een beetje in de war is? In een debat vraagt...

Slaapwandelend de Derde Wereldoorlog in (4) Slaapwandelend de Derde Wereldoorlog in (4)
Column5 dagen geleden

Slaapwandelend de Derde Wereldoorlog in (4)

De uitdrukking ‘slaapwandelend de Derde Wereldoorlog in’, die nu al voor de vierde keer boven deze column staat, komt natuurlijk...

‘Climate: The Movie’ rekent keihard af met klimaatalarm ‘Climate: The Movie’ rekent keihard af met klimaatalarm
Klimaat7 dagen geleden

‘Climate: The Movie’ rekent keihard af met klimaatalarm

De afgelopen week vonden er twee filmpremières plaats in Nederland. Op donderdag was ik zelf nauw betrokken bij de première...

Coronaherstelfonds is symptomatisch voor disfunctioneren van de EU Coronaherstelfonds is symptomatisch voor disfunctioneren van de EU
Column1 week geleden

Communistische earningsstripping leidt mkb’ers naar karige oude dag

De geschiedenis lijkt zich te herhalen. In tijden van armoede wordt er hard gewerkt en na verloop van tijd groeit...

Trending



This will close in 0 seconds