Den Haag is compleet losgezongen van de realiteit

Als je 16 uur per dag in dossiers duikt, van vergadering naar vergadering rent, de pers te woord moet staan en vervolgens van het ene schandaal in het andere terecht komt, terwijl je denkt je stinkende best te doen voor de samenleving, dan zal er onherroepelijk een afkeer ontstaan tegen alles en iedereen die iedere keer maar weer de vinger op die zere plekken legt. Een afkeer van die vervelende journalisten, een afkeer van die parlementariërs die iedere keer lopen te rellen in de Kamer, een afkeer tegen protesterende burgers. En na een tijdje word je immuun voor al dat geklaag, gezeur en gezanik.

Vanaf dát moment neem je ook niet meer waar wanneer het écht fout gaat, want het zijn altijd weer dezelfde die lopen te drammen, te zeuren en te zaniken. Dat vacuüm zorgt voor onverschilligheid. Die paar slachtoffers van de toeslagenaffaire moeten niet zo zeuren, bij die anderen ging het allemaal goed. Die paar slachtoffers van de aardbevingen moeten niet zo zeuren, die paar ‘wappies’ over grondrechten moeten niet zo zeuren, die boeren moeten niet zo zeuren. Wat ze in hun vacuüm niet meer zien, is dat die standaard zeurders een steeds grotere groep mensen achter zich weet te scharen die er hetzelfde over denken, juist omdat die onverschilligheid tot een steeds groter wordende irritatie leidt.

Het moment waarop in Den Haag nog naar elkaar geluisterd wordt is inmiddels een gepasseerd station, en de polarisatie aan beide kanten verhevigt alleen nog maar. De gevolgen zijn steeds hardere uitspraken, aan beide kanten, en een nog verder toenemende polarisatie. Artsen hun BIG-registratie willen afnemen omdat ze niet exact doen wat je wilt is niet de oplossing, evenmin als het oproepen tot tribunalen. Recalcitrante neurologen oppakken omdat zij namen vrijgeven van Romeo’s terwijl tegelijkertijd ‘journalisten’ namen vrijgeven van Wob-verzoekers, terwijl hun Twitter-account gewoon behouden blijft en ze nog geen agent over de vloer hebben gehad, klopt niet. Een fakkeldrager 6 maanden opsluiten en tegelijkertijd alle bedreigingen tegen een politicus aan de andere kant van het politieke spectrum seponeren klopt niet. Toch is dat de hedendaagse realiteit. Iedereen die het overheidsbeleid ondersteunt is ‘goed’, iedereen die het bekritiseert is ‘fout’.

Velen zien die discrepantie, ongeacht of ze het met het ene kamp of het andere kamp eens zijn. Zij zien ook dat steeds meer politici bezig zijn hun loopgraven te verdiepen in plaats van elkaars standpunten nog aan te horen. Iedere ‘complotdenker’ ontneem je toch elk argument door open en eerlijk bloot te leggen welke afspraken er gemaakt zijn met die vermeende partijen? Zolang het niet op tafel komt blijft het een complotgedachte. Iedere vaccincriticus ontneem je toch ieder argument door open en bloot de ziekenhuiscijfers op tafel te leggen? Zolang het niet op tafel ligt blijft het bij speculatie. Iedere boer ontneem je toch elk argument door aan te geven hóé je als overheid tot je conclusies bent gekomen? Voer daarná de discussie of die contacten, cijfers of aannames wel kloppen, en of de gevolgen proportioneel zijn voor de hele samenleving of enkel voor individuele groepen.

De huidige overheid voedt echter iedere kritiek door er juist géén antwoord op te geven, het weg te zetten als ‘complot’, achterdocht, geklaag of onzin. Tegelijkertijd verdwijnen memo’s, appjes, Sms’jes, of komen juist vlak voor een debat alsnog documenten op tafel… Het is een ‘praatclubje’, het is ‘noodzakelijk’, het is een ‘crisis’, maar niemand die het onderbouwt…

Ontwapenen van politieke tegenstanders doe je niet door tegen ze te vechten en geen informatie te geven, maar door openheid van zaken te geven over de manier waarop je je standpunt hebt opgebouwd of onderbouwd. Daarna kan er een inhoudelijke discussie plaatsvinden, en wellicht ligt het ‘gelijk’ wel in het midden?

Aan dit alles ontbreekt het op dit moment. Den Haag houdt haar kaarten nadrukkelijk tegen de borst, weigert iedere vorm van transparantie. Daarnaast ontbreekt het aan nuance en wordt er op vele terreinen met twee maten gemeten. De groep mensen uit de samenleving die daarvan het slachtoffer is of dreigt te worden wordt daarmee iedere dag groter en de groep die het ziet ook. Een samenleving die in bureaucratische modellen wordt gegoten is geen samenleving meer, maar een samenleving van enen en nullen. En als er te veel nullen uit die modellen komen gaat het uiteindelijk fout, want diegenen die het alleen maar waarnemen realiseren zich ook dat zijzelf een keer aan de ‘verkeerde’ kant van de uitkomst kunnen zitten.